Dat oliebollen zo populair zijn in Nederland en België komt door het volgende:

Het was aan het begin van de jaartelling dat de Friezen en Bataven een vorm van de oliebol offerden aan hun goden. Net zoals elk ander geloof dat offert, is dat om hun goden gunstig te stemmen. In dit geval gebeurde dit in de donkere maanden waarin velen vaak het leven lieten. Om dit te voorkomen wikkelden zij offervoedsel in meel en braadden ze dit in de olie. Zij offerden aan hun godin Perchta. De vetheid van het voedsel zou haar zwaard glad maken en daarmee van hun lichaam af laten glijden. In de middeleeuwen was olie nog schaars en werd er zuinig mee omgegaan. In een klein laagje hete olie werden er koeken gebakken. Deze werden vaak gemaakt en genuttigd na de vaste periode die begon met St. Maarten. De oliekoeken waren calorierijk dus goede winterkost en daarbij gemaakt van lang houdbare ingrediënten. Veelal werden deze uitgedeeld aan de armen en daklozen. In de 17e eeuw kwam er door betere handel drijven meer en betere olie richting Nederland. Hierdoor werden de oliekoeken in een ruimere hoeveelheid gebakken. Hierdoor ontstond de ronde vorm en daarmee was de oliebol geboren. Deze gewoonte is blijven hangen in Nederland en België. In België wordt hij overigens smoutebol genoemd.